Anason Kokulu Şiirler
Çilingir sofrasının vazgeçilmez eşlikçilerinden biri de şiir olagelmiştir. Bazen rakıyla okunan, bazen rakıya yazılan, bazense rakıyla kutlanan şiirlerle dolu edebiyatımız. Ne mutlu bize! Ustamız Vefa Zat da kendine şiir yazdıran rakıdan aldığı güçle, rakıyı en iyi anlatan şiirlerden bahsediyor bu yazısında.
“Âdâbıyla Rakı ve çilingir sofrası” adlı kitabımın girizgâhında “Alkol balığa benzer, onunla flört etmek istiyorsak eğer, önce yüzmeyi öğrenmemiz gerekir,” diyerek söze başlamıştım. Aslında rakı adabının tüm inceliklerini bu söze yüklemeye çalışmıştım. Oldukça başarılı da olmuştum sanırım. Rakı kültürümüzün incelikleri ayrıntılarda gizliydi çünkü. Bugün ise farklı bir ayrıntıya girip çokça rakı içtiğim bir gece kaleme aldığım bir şiirimle başlayacağım söze. Bakın rakı denen o güzel teselli aracı neler söyletmiş bana:
“Göz gözü gözler, göz özü söyler, dil ahu dilber
Söylemek değildir, çileyi çekip susmaktır hüner
Şu evrene bir bak dostum! Her iki birdir, birdir…
Can gülerse canan güler, evrende dönerde döner
Dönerde döner…
Dönerde döner…”
Bu şiiri yazarken Fransız edebiyatının en ünlülerinden biri olan Alphonse de Lamartine’nin ünlü “Göl” şiirinin mısraları arasında uçuyordum âdeta. Hem de ne uçma… Fırtınalar, kasırgalar bile ulaşamıyordu bana. Beni uçuran Lamartine Fransız edebiyatında sözcük dağarcığı bakımından bir önceki yüzyılın dil ve üslubuna bağlı kaldıysa da cümlelerinin yankılanması, yarattığı güçlü ritim ve yansıttığı yaşam tutkusuyla 18. yüzyılın kuru şiirinden çok farklı bir tarz yaratmıştı. Bakın dizelerinin bir bölümünde yaşamı, gerçeği nasıl dile getiriyor Lamartine:
“Edebi gecesinde bu dönüşsüz seferin
Hep başka sahillerle giden biz
Zaman adlı denizde, bir gün bir lahza için
Demirleyemez miyiz?”
Aslında yaşamın tüm renkleri, tüm gerçekleri zamanın o atom çekirdeğinde gizli değil midir? O an dediğimiz şey de sonun sonsuzluğundan başka nedir ki? Ve bizler şu anda zaman adlı denizin “Büyükkeyif” köşesinde demirlemiyoruz muyuz? Evet, demirliyoruz. Bir elimizde rakı kadehi, gözlerimiz sonun sonsuzluğunda ve hayallerimiz ufkun uçsuz bucaksız hudutsuzluğunda.
Dilerseniz bir de Ömer Hayyam’a kulak verelim, ulaşmaya çalışalım o güzel insanın ufuklarına:
“Kalpten süpürür maddeyi, reddeyleme, iç!
Kimyadır o, perhiz deme, olmaz deme, iç!
Yetmiş iki millet sana hep bir görünür;
Her derde deva damlası, her illete iç!”
O Hayyam ki insanın yaşadıkça gerçek olduğunu düşünür, gerçek ise yaşanandır onun için. İnsan bir akıl varlığı, en şaşmaz ölçü akıl ve sağduyudur. Yine Hayyam’a göre en iyi yol gösterici akıldır. Ve gerçeğe ancak akıl yoluyla ulaşılabilir.
Hayyam’ı anlamak kolay oluyor ama “Her derde deva damlası, her illete iç”i anlamak pek zor.
Benim kanaatime göre içkiye kimileri dost gibi yaklaşır, kimi sevdalı gibi. Kimine “Kerem” olur kadehler, kiminin “Aslı”sıdır taparcasına. Kimine ışıl ışıl bir dünya sunar, matı parlak gösterir, ölüyü diri, alı mor. “Amacım bir iki kadeh içerek neşelenmek, kurtulmak üzüntüden” dedirtir kimine. Kimi “Etrafımdakilere tahammül edebilmek için içiyorum” der. Marifetiyle destanlar yazılır bu yaşam avuntusunun. Ah Hayyam, vah bu satırların yazarı.
Bizler alkolün dozunu araştırıp kararını bulmak için, alkolün kosinüsüyle, tanjantıyla, logaritmasıyla uğraşırken, bakın nasıl bomba gibi patlamış Orhan Veli veya da bombayı patlatmış:
“Eskiler alıyorum
Alıp yıldız yapıyorum
Musiki ruhun gıdasıdır
Musikiye bayılıyorum
Şiir yazıyorum
Şiir yazıp eskiler alıyorum
Eskiler verip musikiler alıyorum
Bir de rakı şişesinde balık olsam…”
Rakı şişesinde balık olmak… Rakı şişesinde balık olmak “Her derde deva damlası, her illete iç” diyen Hayyam’ı iyice solluyor. Hem de ne sollama…
Sohbetimize benim bir şiirimle başladığı için yine bir şiirimle, “Palyoça” adlı şiirimin o esrik kokan mısraları ile noktalamak istiyorum.
“Zaman geçtikçe
Mazi oluyor
Üzerimi örtenler ağladıkça
Yok oluyorum
Hıçkırıklar kederli
Bense
Neş’eliyim
Hüngür müngür ıh ıh ıh
Gümbür gümbür hoh hoh hoh…”
Sevgili arkadaşlarım rakı bu işte. Kimi zaman insanı bülbül gibi şakıtıyor, kimi zaman da şair ediyor adamı. Marifetlerine akıl sır ermiyor pek… Gününüz berrak, rakınız kaymak olsun.
Kaynak: buyukkeyif.com
